zaterdag 29 oktober 2016

De winterschilder


Ons huis moest nodig geschilderd worden, de verf begon op sommige plekken echt slecht en sleets te worden. Dus we maakten gebruik van de actie collectieve inkoop schilderwerk van Vereniging Eigen Huis.

Het voelde heel lux, de schilders buiten en jij binnen, thuiswerken, en af en toe koffie serveren. ´Ziet er mooi uit, mannen!´ En wat fijn dat ik dit niet zelf hoef te doen met m´n twee linkerhanden....

Enfin, meteen de eerste dag kwam er ook een inspecteur van de collectieve inkoop. Kijken of het allemaal goed ging. Hij was direct al wat wantrouwend. ´Is de schilder er al?' 'Ja'. 'Maar ik zie geen busje.' 'Klopt, heeft hij niet, zijn collega heeft de spullen gebracht'. 'Maar ik zie helemaal geen schilder.' 'Klopt, die is op het dak bezig.' 'Kan ik met hem praten dan?' 'Ja hoor.' 'Eh, maar ik ga niet de ladder op hoor, ik heb namelijk hoogtevrees'. 'Dan gaan we binnendoor.'

'Durft u wel op het dak?' 'Ja hoor, van binnenuit wel'. 'Ha, gelukkig, de schilder heeft een wit pak aan.' Na enkele kritische vragen over het materiaal (is het wel echt Sikkens? Mag ik het verfblik zien?) vertrok de inspecteur weer.

We moesten er wel een beetje om lachen, een schilderscontroleur met hoogtevrees. Hopelijk geeft hij de schilder zonder busje maar met de goede blik verf een goede beoordeling. Hij verdient het.

Vanaf dag drie kwam er een tweede schilder bij; de klus zou anders te lang duren. De week erop moest er namelijk een kasteel geverfd gaan worden. Deze tweede schilder had wel een busje; de inspecteur zou blij zijn. Op dag vier was de klus geklaard. Ik blij en tevreden, maar wel een beetje verkouden van al die deuren en ramen die tegenover elkaar open moesten staan: klein leed vergeleken bij het vliegje dat ik de volgende dag op de beschilderde deur vond, uit alle macht proberend van de deur te vliegen.

woensdag 26 oktober 2016

Emy en Orewoet


Eigenlijk koop ik geen papieren boeken meer; want als ik er een koop, moet ik er ook een weggooien van mezelf. Dus als ik eens een papieren boek koop, denk ik er van tevoren heel goed over na.

Over sommige boeken hoef ik echter niet na te denken, die koop ik meteen. Orewoet van Emy Koopman is zo'n boek. 'Orewoet?', denk je misschien, 'wie of wat is dat nou weer? En Emy Koopman? Moet ik die soms kennen?'

Wat dat eerste betreft: het is een Middelnederlands woord en betekent 'aan waanzin grenzende liefde'. Met name Hadewijch gebruikte het vaak.
En Emy Koopman: die is nog niet beroemd, maar zal het wellicht worden, zeker nu ze zo'n schitterende debuutroman heeft afgeleverd. Vier ballen bij NRC Handelsblad maar liefst! Een korte introductie van het boek door Emy zelf bij het themakanaal Lezentv:



Als je haar zo helder hoort praten en uitleggen, zal het je niet verbazen dat ze rond dezelfde tijd als dat het boek uitkwam ook nog eens cum laude is gepromoveerd. Niet op het boek, maar op het onderwerp lijden, lezen en het effect op het gevoel hierbij, een mooie combinatie van haar twee studies psychologie en literatuurwetenschappen.

Deze dingen tegelijk (plus nog wat redacteurschappen) vind ik een fantastische prestatie, en het mooiste is misschien nog wel dat ze er zo bescheiden onder blijft.

Ik was bij haar boekpresentatie bij boekhandel Derijks in Oss, dichtbij de school waar haar vader rector van was en ik haar lesgaf in Grieks en Latijn. De presentatie, waarbij ze een stuk uit het boek voorlas, werd muzikaal omlijst door Lotte Vermeulen, ook al een oud-leerling, maar dan van een klas hoger. Emy (toen nog Marjolein geheten) en Lotte zaten samen in een band, vandaar. Ze had speciaal een liedje over Orewoet geschreven. Kijk, dan ben je een echte vriendin.


Naast mij waren er nog meer leraren (en de mediathecaris) van het TBL, plus nog een paar klasgenoten (waaronder Lilian Marijnissen) en ook haar vader en moeder. Sowieso een prettig weerzien met allemaal na 16 jaar. Wat een warme en sympathieke mensen! Maar vooral genoten van Emy natuurlijk, en trots op wat ze allemaal bereikt heeft. Het boek, natuurlijk door haar liefdevol gesigneerd:


Er was ook nog pers bij, en terecht. Fideel dat mijn 'mythische lessen' ook nog even genoemd werden in het stuk. Want dat is toch wat je wilt als docent, dat je lessen enige (al is het maar een klein beetje) impact hebben op het leven van je leerlingen.

Of ik het boek nu uit heb? Natuurlijk, in één ruk uitgelezen. Mooi en verrassend verhaal dat zich prachtig langzaam ontvouwt; goede inleving in de boeiend opgevoerde personages in verschillende tijden, waaronder met name de jaren zestig/ zeventig. Een aanrader dus. Je mag het gerust van me lenen, maar dan moet je het wel kopen als het je bevalt. Er zijn nog meer signeersessies in het land....

maandag 24 oktober 2016

Het culturele programma van de ECIL


Bij de ECIL (goh, een week geleden alweer!) is er naast de lezingen, discussies en workshops ook altijd tijd voor een cultureel programma, al was het maar omdat de UNESCO dit congres sponsort; dat is trouwens ook de reden dat het altijd op UNESCO-werelderfgoedlocaties is (Dubrovnik, Tallinn, Praag....).

Dit jaar was behalve de stad Praag (o, wat is het toch een mooie stad en wat zijn die trdelníks toch lekker, vooral gecombineerd met glühwein) het plaatsje Kutná Hora een absoluut hoogtepunt. Prachtige kathedralen en ook nog een wereldberoemd ossuarium, al sliep ik daar wel slecht van, van al die menselijke botjes en schedels die als ornamenten zijn gebruikt. Creepy as hell.

Sowieso was slaap niet het belangrijkste onderdeel van het congres, met het netwerken voor en na de welkomstreceptie en de conference dinner, en met bier, wijn, becherovka en absint op het menu. En ontplofte kassa's als gevolg van al die gescheiden rekeningen (in verband met het declareren bij de baas).

Maar ja, lekker ontspannen met de voetjes in een visjesbad tussendoor.

En volgend jaar dan? Tja, dan is er weer UNESCO-werelderfgoedplaats aan de beurt: Saint-Malo. Met échte visjes aan een écht strand. Deze keer niet in oktober, maar in september. Als dat maar goed gaat!

woensdag 19 oktober 2016

Nog meer ECIL


Na de inspirerende tornado van Tara Brabazon kon de rest van het congres alleen maar verbleken. Dat deed het helaas ook een beetje; haar enthousiasme en activisme werden nergens echt geëvenaard. En dat is toch jammer voor zo'n congres. De presentation skills van de deelnemers zouden echt wel wat beter mogen. Oké, en dat er soms ook beroerd Engels wordt gesproken helpt ook al niet mee. En de combinatie van een saaie (voorgelezen, alleen tekst op de powerpoint) presentatie in combinatie met slecht Engels is echt dodelijk - een goed moment om je mail bij te werken, of een beetje bij te praten met je vakgenoten.



Maar natuurlijk waren er ook goede presentaties, zoals:
- van onze Noorse vrienden Helene Andreassen en Mark Stenersen over de resultaten van hun met edX gemaakte iKomp module, of MOOC zoals ze het zelf noemen, en die inmiddels verplicht op enkele faculteiten voor de eerstejaars op hun universiteit is.
- van Maija Paavolainen over de Wiki editing event die de bibliotheek van Helsinki in samenwerking met andere culturele instellingen georganiseerd had op vrouwendag (vrouwen dragen relatief weinig bij op Wikipedia en hebben ook minder lemma's)
- Fabian Franke over de landelijke informatievaardighedenportal in Duitsland: Informationskompetenz - leuk was dat ik na afloop een uitnodiging kreeg om volgend jaar in Frankfurt een presentatie te houden over ons informatievaardighedenprogramma in Nijmegen
- Jane Secker over copyrightexpertise bij bibliothecarissen, onderzocht met behulp van fenomenografische methode; de link naar haar presentatie vind je hier op slideshare (en lees ook haar blogpost over dit onderwerp)
- Kiersten Cox over het aanleren van het zoeken naar key words met behulp van word clouds. Zelf ook al een keer gedaan met onze studentmedewerker tijdens een workshop voor middelbare scholieren. Vonden ze fantastisch.


Verder heb ik nog een leuke workshop getiteld making games for library instruction door Andrew Walsh gevolgd. Was fun en weer eens wat anders dan een lezing of discussie. Z'n nieuwste hobby is trouwens het ontwerpen van Escape Rooms voor informatievaardighedensessies. Fantastisch idee waar ik zelf ook al een tijdje mee rondloop. Maar hij vat de koe tenminste bij de horens. Zie zijn weblog. In december organiseert hij een tweedaagse workshop over dit escape-room-idee.

dinsdag 18 oktober 2016

Tara Brabazon in actie op de ECIL

foto: @fhuysmans

Als Tara Brabazon ergens binnenkomt, nou, dan komt er iemand binnen. En als zij een presentatie geeft, nou, dan geeft ze een PRESENTATIE.

Zo dus ook op de ECIL; ze mocht als keynotespeaker het spits afbijten. En dat, dames en heren, deed ze met verve. Wat een power! En wat een performance! Daar zou menigeen (ook op het congres) een voorbeeld aan moeten nemen. Het was namelijk onmogelijk om niet betrokken te zijn bij deze lezing. Ze hield je gewoonweg bij de les door na elke opruiende uitspraak over bibliothecarissen (namelijk om alsjeblieft de bescheidenheid van zich af te schudden) te roepen: 'are you with me?' En als ze de reactie wat lauw vond herhaalde ze dat: 'I said: ARE YOU WITH ME'? 'Let's bring some damage!'

Ze brak een lans voor de 3D bibliothecaris: een informatiespecialist die de kansen ziet in Digitization, Deterritorialization en Disintermediation. En natuurlijk legde ze ook even (dat wil zeggen in een razend tempo) uit wat ze daar mee bedoelde.

Ze begon met vroeger. Vroeger, toen zij studeerde, was er nog aandacht voor diep en geconcentreerd lezen; er moesten nog hele boeken gelezen worden, er waren gecompliceerde opdrachten te maken en onderwijs was nog even belangrijk als onderzoek. De balie van de bibliotheek stond al wel vol met computers (om boeken in op te zoeken in de geautomatiseerde catalogus, 'it was magic') en ze kende de bibliotheekmedewerkers bij naam (they 'circled our studies').

Wat een verschil met tegenwoordig! Alles staat kant en klaar klaar op Blackboard en iedereen (ook de bibliotheekmedewerker) is onzichtbaar achter de schermen. Het is van belang dat bibliotheekmedewerkers zich niet 'verstoppen' achter het scherm of de 'Ask your Librarian' - knop, maar zich juist in het centrum van de community's en communicatiekanalen scharen. Neem een voorbeeld aan Lynda, dat door LinkedIn is gekocht: onafhankelijk van tijd en plaats leren*. Zij pleit ook voor pod- en vodcasts** over informatievaardighedenonderwerpen. Allemaal kansen op het gebied van deterretorialisatie. Zelf is ze trouwens grootproducent; lees ook haar artikel over de voordelen van het maken van podcasts door informatiespecialisten: the end of 'shhhhh' in the library.


Verder moeten er kansen gepakt worden op het terrein van disintermediation (het feit dat er steeds minder schakels nodig zijn tussen producent en gebruiker). Nu zijn het vooral commerciële partijen die hier tussen gaan zitten; bibliotheken zouden die rol nog veel meer op zich moeten nemen, vooral op het gebied van informatie natuurlijk, in plaats van Google en Facebook. Dat zou de democratie ook goed doen. Reintermediation dus! Op de universiteiten: het gebruik van Open Accesmaterialen stimuleren en goed vindbaar maken. Uiteraard in nauwe samenwerking met de wetenschappers (en zo veel mogelijk zonder tussenkomst van commerciële uitgevers). En ruime aandacht voor informatievaardigheden. Want de academische vaardigheden zijn flink achteruitgegaan in de loop van de tijd; alles is gericht op het gemak voor en het zo snel mogelijk klaarstomen van de studenten, een situatie die veroorzaakt is door onze huidige neoliberale maatschappij. Gevolg: een verramsjte academie.

Ter illustratie liet ze een paar e-mails van studenten zien waaruit dit overduidelijk bleek. Sommige deelnemers aan het congres vonden dit niet kunnen, ondanks dat het geanonimiseerd was. Ben benieuwd wat deze mensen zouden zeggen van dit filmpje....

Slotbetoog:
'This situation must change. And the future of our universities, our schools, our citizenship is at stake. Well, librarians did not cause this situations; their strategies for reintermediation can transform, enhance, lift, build. The reintermediated librarian can show that the faster and the easier are not always the best and quality, care, rigor and standards can be returned to education and citizenship.'

De laatste toevoeging natuurlijk omdat het thema van deze ECIL 'the inclusive society' was.

Een mooie visueel verslag van deze presentatie is gemaakt door @mparstew:

Verder heeft Sheila Webber er weer een prima live verslag van gemaakt. Als je het betoog in z'n geheel wilt horen, luister dan de podcast. Die is wel ingesproken, dus zonder ´performance´. Hieronder zie je haar echt in actie (bij een andere, vergelijkbare lezing):




 * in haar optiek zouden wij het niet slecht doen met onze E-lite....
** op onze campus is Radboud Reflects een prima voorbeeld

maandag 17 oktober 2016

Ecil 2016 in Praag


Het begint langzamerhand traditie te worden: het bezoeken van de ECIL-conferentie in oktober. En inmiddels kom ik er ook gewoon bekenden van de vorige jaren tegen. Het familiegevoel van mensen van over de hele wereld die hun hart bij informatievaardigheden hebben liggen.

De hele wereld? Het is toch een Europees congres? Klopt, maar de meeste deelnemers komen uit de Verenigde Staten. Als je het per land bekijkt dan. Vijftig van de driehonderd deelnemers. Nederland was ook vrij goed vertegenwoordigd met twaalf man. Of liever gezegd: man/ vrouw. Over het algemeen waren er meer vrouwen dan mannen: 79% vrouw en 21% man. Bij de Nederlandse deelnemers lag het percentage mannen gelukkig hoger: 50% maar liefst. Waar een klein land groot in kan zijn.

Voor mij was het de eerste keer dat ik de unconference voorafgaand aan het eigenlijke congres bezocht. Deze werd verzorgd door de radical librarians en die wilde ik wel eens in actie zien! Nu moet ik eerlijk bekennen dat ik ze niet zo radicaal vond als ik me had voorgesteld, maar het was wel apart om erbij te zijn. Het begon bijvoorbeeld met het voorlezen van de regels, waardoor het iets heerlijk samenzweerderigs kreeg. En de voorzitster, Lauren Smith, zag er ook wel radicaal uit met haar in allerlei vlammende tinten geverfd haar.

De onderwerpen waren heel divers en veelal politiek en kritisch van toon. Er kwamen termen als xenophilia en anti-librarian voorbij en er werd gediscussieerd over de sociale lagen binnen de bibliotheekmedewerkerspopulatie. Zijn die wenselijk? Nee, natuurlijk niet, maar ze bestaan wel! In allerlei vormen en in alle landen. Sheila Webber, ook aanwezig, heeft een mooi verslag van de unconference geschreven. Zie hier (ik sta ook op de foto bij het verslag; mag ik me nu ook een radical librarian noemen?).


Eén van de leukere ideeën die ik er heb opgedaan is overigens om de rondleiding te vervangen door een foto-sessie van de bibliotheek door de nieuwe studenten: zij mogen verschillende objecten en aspecten van de bibliotheek fotograferen en de gemaakte foto's naar de docent mailen; deze worden daarna besproken in de instructieruimte. De vraag bij de foto's: waar dienen de ruimtes en apparaten voor en wat is het belang ervan?
Verder kun je de eerstejaars ook vragen experts te interviewen wat betreft hún zoektechnieken. Of je kunt de klas opsplitsen en per groepje tips laten bedenken hoe je bepaalde databases het best zou kunnen gebruiken en dat dan aan elkaar laten presenteren.

Over de rest van het congres kun je in latere posts lezen; ik kan alvast verklappen dat de climax in het begin zat.

zondag 2 oktober 2016

De vluchtelingencrisis


Eigenlijk kijk ik niet zo vaak meer naar Buitenhof, maar gisteren wilde ik even het interview met Jesse Klaver bij dat programma terugkijken. Dat was, zoals te verwachten viel, een keurig interview; Klaver reageerde bijvoorbeeld uiterst sportief en beheerst op het item als Obamacopycat dat Arjen Lubach over hem had gemaakt.

De echte emotie kwam bij mij pas los tijdens het gesprek met de journaliste Ingeborg Beugel die na hem sprak. Zij was in de Griekse vluchtelingenkampen geweest en vertelde wat ze daar aangetroffen had. En hoe schuldig wij met z'n allen zijn dat we dit met z'n allen laten gebeuren. Een modern Auschwitz op Lesbos (Moria); logisch volgens haar dat daar de bom gebarsten is. De taferelen die zich daar afspelen zijn mensonterend en zo walgelijk dat zelfs de humanitaire organisaties zich ervan teruggetrokken hebben; aan het in stand houden van deze schandplek willen ze gewoonweg niet meewerken.

Alleen de naam al: Moria. Het betekent zwarte afgrond, je kent het misschien uit de boeken van Tolkien, waar het het fictieve gebied Midden-Aarde is. Dat is natuurlijk pure toeval. Maar let op: het Moria op Lesbos is niet fictief, dat is de echte wereld en is niet minder dan de hel op twee uur vliegen van ons vandaan.

En wij leven gewoon....verder. We laten het gebeuren omdat we bang zijn voor ons eigen hachje. Onze.....cultuur. Welke? Die van wegkijken, oppleuren, barbecueën en studentenverenigingen? De 'hogere' cultuur hebben we namelijk al wegbezuinigd, dus die kan het niet zijn.

Het wordt ECHT tijd voor een ECHT andere regering. En Jesse Klaver mag daar best deel van gaan uitmaken. Graag zelfs!