De last van een visum

Afgelopen week moesten de rest van het gezin en ik een nieuw paspoort aanvragen. Het enige leuke aan die verplichting is dat we daar altijd een gezinsuitje met een etentje vooraf van maken: het nuttige met het aangename verenigen, altijd goed.
Door toedoen van deze traditie is de verlengdatum van de paspoorten bij ons allemaal dezelfde, wel zo handig in verband met de toestemming van beide ouders die nodig is voor de paspoorten van de kinderen, al is dat voor de oudste niet meer noodzakelijk.

Waar we, zo bleek tijdens het eten, met name benieuwd naar waren, was hoe ze dat nou zouden regelen met ons Amerikavisum, want dat is tien jaar geldig. Eh, ja, daar hadden ze wel een oplossing voor, bleek later, en let nu even op welke dan.

Bij de vernietiging van het oude paspoort over een week - dat moet namelijk terecht gebeuren voordat je een nieuwe krijgt - mag de bladzijde met het visum niet vernietigd worden. Daar zouden we zelf op moeten letten bij het inleveren. 'Alles doorboren, behalve de bladzijde met het visum', moesten we de paspoortbeul meegeven. Ter herinnering hadden ze er een gele post-it op geplakt. Want tja, het visum overzetten naar het nieuwe paspoort, dat bleek niet te kunnen.

'Nadeel is wel dat u vanaf nu altijd twéé paspoorten bij u moet hebben, het oude en het nieuwe. Want in het nieuwe paspoort staat een verwijzing naar het oude paspoort, namelijk dat daar nog een visum in zit.'

'Alleen als we naar Amerika gaan, neem ik aan?'

'Nee, voortaan altijd.'

'Maar het paspoort van mijn dochter is maar vijf jaar geldig, hoe doen we dat dan over vijf jaar, moet ze dan altijd drie paspoorten bij zich hebben?'

Daar hadden de ambtenaren geen antwoord op. Zó ver konden ze niet vooruit kijken.

Tja, misschien is de wereld dan wel vergaan. Probleem opgelost.

Bij het consulaat

Na de horror van het invullen van alle formulieren voor het verkrijgen van het visum voor Amerika, moesten we ons ook nog op het consulaat melden voor een persoonlijk interview.

'Ach, weet je, dan maken we er ook een gezellig dagje Amsterdam van', zei ik tegen mijn dochter. 'En 's avonds moeten we toch naar Zaandam, voor een voorstelling van Theo Maassen.'
'Maar ik moet nog leren voor mijn examen, wanneer doe ik dat dan?'
'Nou, na de afspraak in het consulaat kunnen we lekker in de Openbare Bibliotheek in Amsterdam gaan zitten studeren en lekker lezen.' Dat lekker lezen gold voor mij uiteraard. Soms heb je als ouder nu eenmaal privileges.

Onze afspraak bij het consulaat was om 9.45 uur. In de trein kwamen we erachter dat mijn dochter een laptop bij zich had en dat die niet mee naar binnen mocht. Ah, geen probleem, het consulaat is toch op het Museumplein, dan doen we die wel even in een kluisje bij het Stedelijk museum.

Dachten we.

Want het Stedelijk bleek pas om 10 uur open te gaan. En voor het Van Gogh en het Rijks stonden enorme rijen. Wat nu? Eerst maar eens een koffie scoren bij het museumcafé, dat wél open was. Nadenken. Vragen of we de laptop misschien even in het museumcafé konden achterlaten. 'Die vraag krijgen we heel vaak, maar dat mogen we niet doen, hoezeer dat ons ook spijt. We krijgen hier soms hysterisch huilende mensen, maar we kunnen ze echt niet helpen. Ze zullen een nieuwe afspraak moeten maken, en dat duurt drie weken. En die tijd heeft niet iedereen.' Nou, wij dus ook niet - onze reis zou over een maand zijn en dat zou wel heel krap worden. 'En dat ga ik ook echt niet doen, want dan zit ik midden in mijn examens', kondigde mijn dochter aan.

Wat nu?

Gewoon maar gaan en kijken wat er gebeurt. Volgens de serveerster waren ze de laatste tijd iets milder wat betreft het meebrengen van elektronische apparatuur. 'Can I have a look in your bag? Do you have a laptop?, vroeg de bewaker nog voordat we naar binnen konden en onze zaak bepleiten. 'You have got 20 minutes to get rid of your laptop, otherwise you'll have to make another appointment.'

Twintig minuten? Het voelde alsof we een tijdbom in onze tas hadden. Waar raak je in 's hemelsnaam een laptop kwijt? De Rabobank om de hoek wilde niet zomaar een laptop bewaren. Ja maar jullie hebben toch kluisjes, verdomme? Wat zijn jullie nou voor een bank! Toch het Van Gogh maar proberen. En godzijdank had ik m'm museumjaarkaart bij me. Want met de museumjaarkaart mag je via een aparte ingang naar binnen, bleek. De ingang voor groepen. Zonder rij. Mijn verhaal kon gelukkig op sympathie rekenen en ik mocht mijn rugzak met laptop in een kluisje deponeren en kreeg netjes een retourticket mee om 'm weer op te halen. Zie, er zijn wel mensen die meedenken! En die werken blijkbaar voornamelijk in musea.

En nu? Terugrennen naar het consulaat. Net op tijd. De bewaker herkende ons gelukkig nog ondanks onze rood aangelopen en bezwete hoofden. We konden naar binnen.

Binnen betekende een bedompte ruimte met zo'n dertig stoelen van een onaantrekkelijk soort bruin. Een wachtruimte op het vliegveld of in het ziekenhuis. De gezichten naar de deur. Vier loketten aan de andere kant. Bij het eerste loket moest je je melden als je volgens je volgnummertje aan de beurt was. Daar moest je je papieren inleveren. Een pasfoto hoefde niet - hoewel toch duidelijk bij de instructies stond dat je die moest meenemen.

Scans van beide handen en duimen wilden ze wel. We moesten hard op het apparaat drukken. 'Hoe oud ben je?', vroeg de beambte aan mijn dochter. Controlevraag. 'Heeft u uw Iraanse paspoort bij u?' Dat had ik gelukkig, ondanks dat dat niet in de instructies stond. 'Het paspoort is verlopen', zei ik er voor de duidelijkheid bij, maar dat gaf verder niet. Het werd bij de papieren gestopt. Dat ik in het aanvraagformulier voor het visum per ongeluk mijn woonplaats in plaats van geboorteplaats had ingevuld gaf ook niet. We konden weer gaan zitten en wachten totdat onze naam werd omgeroepen.

Ondertussen konden we met alle gesprekken aan de loketten meeluisteren. Het hemd werd de mensen van het lijf gevraagd. We wisten wat ons te wachten stond. Dat was een voordeel. We hadden alleen niet gedacht dat deze interviews en plein public zouden worden afgenomen. Een beetje privacy zou fijn geweest zijn.

Onze naam werd omgeroepen en we snelden ons naar loket 3. Ergens waren we langzamerhand best een beetje zenuwachtig geworden in deze poppenkast. Dat is vast ook de bedoeling van dit soort settings. We moesten nóg een scan van onze handen en onze duimen laten maken. Deze keer moesten we juist niet drukken. 'Niet zo hard drukken, zo kan ik toch geen fatsoenlijke scan maken?' Ja sorry hoor, bij het scanapparaat van uw collega moesten we juist hard en nog harder drukken.

'Hoe weet u zeker dat u een dubbele nationaliteit heeft? Waarom staat u bij uw man in het paspoort en heeft u geen eigen paspoort?' 'Dat weet ik niet, dat heeft mijn man allemaal geregeld.' 'Wanneer was u voor het laatst in Iran en wat deed u daar?' 'In 2009, op familiebezoek.' 'Wat gaat u in Amerika doen?' 'Gewoon, een stedentrip naar New York.' 'Okay, het visum wordt naar u opgestuurd.'
We kregen onze documenten terug en stonden een beetje verbouwereerd naar de mevrouw te kijken. 'En ons paspoort dan?' 'Dat wordt naar u opgestuurd.'

We dropen af. Dit was het dan. We kregen blijkbaar een visum (maar zouden daarvoor wel een paar dagen paspoortloos zijn). Terug naar het Van Goghmuseum voor onze 'gevaarlijke' spullen en bijkomen bij een lunch in wat een zaak van Gordon bleek te zijn. Dat ook nog!

Gelukkig had ik een surrealistisch boek voor in de bieb bij me en had Theo Maassen nog een paar goeie grappen in de aanbieding. Anders had ik het allemaal niet geloofd en als te surrealistisch beoordeeld.

Amerika en het hebben van een dubbele nationaliteit

Na haar examen wilde mijn dochter iets speciaals doen en wel een reisje naar New York. Okay, ik ga wel mee, offerde ik mezelf op.

Over een maand is het zover en gaan we.

Alleen nog even het Estaformulier invullen, zeiden ze bij het reisbureau enkele maanden geleden optimistisch. En een creditcard aanvragen is ook wel handig.

Bon.

Maar sinds januari (lees Trump) volstaat dat Estaforumlier voor mensen met een dubbele nationaliteit niet meer. Dat wisten we. Maar: of we zelf een dubbele nationaliteit hadden, dat wisten we eigenlijk niet zeker. Ach joh, dan vragen we toch gewoon zo'n visum aan. Boeie.

Even bij het gemeentehuis vragen hoe we geregistreerd staan. Met 1 nationaliteit, mevrouwtje. Ah, mooi, dan hebben we geen dubbele nationaliteit, zie je wel. Maar er knaagde toch iets. Een internetzoektocht leverde op dat per 2014 bij de gemeenten nog maar 1 nationaliteit wordt geregistreerd. En dezelfde zoektocht leverde ook op dat - of je nu een geldig paspoort hebt of niet - je de eenmaal aangevraagde Iraanse nationaliteit voor het leven hebt en dat dat sowieso automatisch geldt voor kinderen van Iraniërs.

Oei. Toch maar even een visum aanvragen dan.

Alleen dat even, daar had ik me dus flink in vergist. Een ondoordringbaar woud, die website. Maar uiteindelijk kwam ik waar ik wezen moest en kon ik na allerhande check-ins  het formulier gaan invullen. Nadat we pasfoto's op Amerikaanse leest a 20 euro hadden laten maken. Daarna een avond werk per aanvraag. Alles, maar dan ook alles wilden ze van mij en mijn dochter weten. Tot en met de naam en het telefoonnummer van de rector van haar middelbare school. Het voelde als strafwerk. Strafwerk voor het hebben van een dubbele nationaliteit. Strafwerk voor de opkomst van het populisme. Plaatsvervangend strafwerk voor het stemgedrag van de Amerikanen.

En na afloop: de kosten voor het visum: 160 euro per persoon. Zijn ze gék geworden? Voor een weekje New York? Maar na al dat uit- en opzoekwerk wilde ik dat visum eigenlijk ook wel graag hebben; ik heb eenmaal eenmaal een hekel aan avonden werk weggooien. Maar als ik dit allemaal van tevoren geweten had, dan waren we niet naar Amerika gegaan, that's for sure.

Hiermee hield het overigens niet op, want we moesten ook nog naar het Amerikaanse consulaat in Amsterdam en daarvoor moesten we een afspraak maken en nog meer bewijsstukken overleggen. Huwelijkscertificaten en geboortebewijzen. Nee, een trouwboekje was niet voldoende, zei de gemeenteambtenaar. Want je zou allang weer gescheiden kunnen zijn. Nou, beter juist toch, in Trumps gedachtengang? Doe het toch maar, je weet maar nooit met die Amerikanen.

O, en ik zie hier dat je paspoort nog minder dan zes maanden geldig is. Dat moet je dus ook verlengen. Hoezo? Ik zag dat voor bepaalde landen geldt dat je paspoort bij vertrek nog zes maanden geldig is, maar niet voor Nederland. Nou, toch maar even doen? OK, kan dat nu? Nee, daar moet u even een aparte afspraak voor maken. Kan dat dan vóór 2 mei, want dan hebben we een afspraak op het consulaat. Nee, dat is niet mogelijk, mevrouw. Nou, dan wagen we het erop. Maar ik maak voor de zekerheid toch maar een afspraak voor als u gelijk blijkt te hebben. Quid non, bleek achteraf.

Ik snap dat er bureautjes bestaan die visumaanvragen voor je regelen. Het is een hel.

In de volgende post het mogelijk nog gruwelijker vervolg. Als je nog zin hebt.