Stil de tijd

Het komt niet vaak voor dat er een Sigmundstripje is naar aanleiding van een boek, maar vorige week was het toch echt zover. Het stripje ging over Stil de tijd en het toeval wilde dat ik daar nèt in bezig was. En in tegenstelling tot de vrouw in het stripje heb ik er de TIJD voor genomen. Een heerlijk boek om je heerlijk in te verliezen. Een interessant boek ook. En bijzonder helder geschreven. Een echt goed boek dus.

Waar het over gaat?

Eigenlijk is het een bundel essays over het onderwerp tijd en vooral het verschil tussen de kloktijd en de innerlijke tijd. Tegenwoordig - en met name vanaf de industrialisering - laat de mens zich helemaal leiden door de dwingende kloktijd, terwijl de tijd zo veel meer te bieden heeft, mits je die klok, dat opgejaagde gevoel af en toe maar even vergeet. Je zult zien dat je zo veel creatiever en gelukkiger wordt, al was het alleen maar doordat je meer in contact komt met de diepere lagen van jezelf, waar de ware schatten verborgen liggen. Het is, zoals de ondertitel al zegt, een pleidooi voor een langzame toekomst.

En ondertussen worden we meegenomen in de interessante tijdsfilosofieën van schrijvers, componisten, kunstenaars en filosofen als Henri Bergson, Marcel Proust, Virginia Woolf, Simeon ten Holt, Undine, Ernst Bloch, Edmond Jabès, Margriet Luyten, Frederik van Eden, Peter Sloterdijk, Mark Rothko.

Bovendien is het boek gelardeerd met twee boeiende reisverslagen met de tijdsbril op naar het oude Etrurië en Griekenland. In Griekenland wordt met name onderzocht waarom de oude (maar ook de moderne) Grieken er van uitgaan dat de toekomst achter hen ligt; het verleden ligt voor je, want dat zie je, zo redeneren ze. Jaa, denk daar maar eens over na....

En ter afsluiting Joke Hermsen zelf maar even aan het woord:

Wachten, vervelen, luieren, mijmeren, nadenken en nietsdoen, zijn vormen van ontvankelijke passiviteit waarmee men in deze rusteloze, door de economie opgedreven tijden misschien weinig applaus zal oogsten, maar die in vrijwel alle hier opgenomen essays noodzakelijk bleken voor de mens en voor de wereld om niet te verstarren en te verharden. Want alleen dan kan de dimensie van een andere tijd zich openen, waarin de nog ongekende mogelijkheden van de mens zich schuilhouden, die hem, gedreven door het verlangen naar 'het ontbrokene', in staat stellen om tot nieuwe inzichten te komen.