Verlangen naar een boek

Op aanraden van L.S. had ik in de week van het damtoernooi in Polen de schaaknovelle van Stefan Zweig meegenomen. Weliswaar geen boek over dammen, maar toch 1 van de 10 mooiste boeken die hij ooit gelezen had. En dat kan ik beamen. Ik heb het in één adem uitgelezen.

Een mooie passage vond ik die over het diepe verlangen naar een boek van een van de hoofdpersonen na 4 maanden eenzame opsluiting door de Gestapo. Hij ziet er een in de jas van een van zijn bewakers, net voor een verhoor:

Ik had ontdekt, dat de zijzak van een van de jassen iets opbolde. Ik ging er dichter bij staan en meende aan de rechthoekige vorm van de verdikking te herkennen wat die opgebolde zak verborgen hield: een boek! Mijn knieën begonnen te bibberen: een BOEK! Vier maanden lang had ik geen boek in mijn handen gehad, en de voorstelling alleen al van een boek, waarin je aaneengerijde woorden kon zien, regels, bladzijden, bladen van een boek, waaruit je ander, nieuwe, vreemde gedachten kon lezen, overdenken, in je hersens opnemen, had iets opwindends en tegelijk verdovends. Gehypnotiseerd staarden mijn ogen naar de kleine welving die dat boek in de zak vormde, ze keken gloeiend naar die onbeduidende plek alsof ze een gat in de jas wilden branden. Tenslotte kon ik mijn hebzucht niet meer beheersen; onwillekeurig sloop ik dichterbij. Alleen al de gedachte, een boek door de stof heen ten minste met mijn handen te kunnen voelen, maakte dat de zenuwen in mijn vingers tot in mijn nagels gloeiden.

Bijna zonder het te weten sloop ik er steeds dichter heen. Gelukkig lette de bewaker niet op mijn ongetwijfeld vreemde gedrag; misschien leek het hem ook alleen natuurlijk dat iemand na twee uur rechtop staan wel een beetje tegen de muur wilde leunen. Eindelijk stond ik al heel dichtbij de jas, en opzettelijk had ik mijn handen op mijn rug gelegd, opdat ze de jas onopvallend zouden kunnen aanraken. Ik tastte over de stof, en voelde inderdaad door de stof heen iets rechthoekigs, iets dat buigzaam was en zacht ritselde - een boek! Een boek! En als een kogel schoot de gedachte door mij heen: steel dat boek! Misschien lukt het, en dan kun je het in je cel verstoppen en dan, lezen, lezen, eindelijk weer eens lezen!

Of hij het boek te pakken krijgt en zoja, wat voor een boek het dan is, dat verklap ik lekker niet. Moet je het boek zelf maar lezen. Of herlezen.