Leerlijnen bij LOOWI

Leerlijnen. Toen ik die term voor het eerst hoorde, moest ik meteen aan een camping denken. Maar leerlijnen hebben natuurlijk niets te maken met scheerlijnen, ondanks dat ze de informatievaardighedententen verstevigen.

Ze zorgen voor structuur en voorkomen dat de instructies informatievaardigheden los zand zijn: je werkt namelijk ergens naar toe en je bent je er bewust van waar je mee bezig bent, hoe ver je in het proces zit.

Een aantal collega's vertelde bij de LOOWI-bijeenkomst hoe ze een leerlijnenstructuur hebben opgezet bij hun instelling en hoe veel voeten dat in de aarde had. Je moet namelijk alle eindtermen, stappen daarnaartoe en beoordelingen daarvan in een matrix weten te vangen. En dat in alle opleidingen weten te implementeren. Zie daar de handen maar eens voor op elkaar te krijgen. En vast te houden, want soms zakt de hele tent weer in elkaar als de opleiding of het opleidingsbestuur verandert. Sta je daar met je scheerlijnen leerlijnen.

Geen reden om het niet te proberen natuurlijk.

Met name bij de bachelor Voeding en Gezondheid in Wageningen is men hier voortvarend mee aan de slag gegaan. Niet alleen de bibliotheek, maar alle docenten in de bachelor hebben hier aan meegewerkt. Dat laatste is voornamelijk de verdienste één alerte docent/ bachelorcoördinator. Zij heeft namelijk alle bachelorvakken eens onder de loep genomen en zag dat er her en der veel overlap en los zand bij zat. 'Dat moet anders en beter', dacht ze en ze stelde een groep van vak- en vaardigheidsdocenten samen om tijdens de bacheloropleiding 4 basisvaardigheden vast te stellen en die gedurende de gehele opleiding systematisch aan te bieden en te toetsen.

Vaardigheden waar je naast je vakkennis veel aan hebt tijdens je werkzame (en waarschijnlijk ook privé-) leven.

Welke dat dan zijn? Houd je vast, hier komen ze: presenteren, schrijven, informatie verzamelen en beoordelen (informatievaardigheden dus!) en samenwerking. De studenten maken hier gedurende hun bacheloropleiding een aantal gerichte opdrachten over en houden middels een portfoliosysteem hun vorderingen op dit gebied bij. Ze geven elkaar ook feedback. 'Je non-verbale communicatie tijdens je presentatie ging deze keer wél heel goed'.

Mooi om het raamwerk te zien (die van de bibliotheek vind je hier) en nu maar hopen dat het aanslaat!

Overigens werkt men in Groningen nu met een 'leerlijncompressor' door van de (dure) werkcolleges bij psychologie af te stappen en (weer?) over te gaan op uitstekend voorbereide hoorcolleges voor 300 man tegelijk. Uit de toetsen blijkt dat het kwaliteitsverlies ten opzichte van het werkcollegemodel nihil is en de besparing in personeel significant. Men wil dit nieuwe model hoorcollege verder uitbreiden naar de andere vakgebieden.

Ook iets om over na te denken!

Normen voor informatievaardigheid

Hoe informatievaardig je bent, kun je uitdrukken met behulp van normen (en eventueel de daarbij behorende door Jos van Helvoort ontwikkelde rubrics). Normen die - voor het hoger onderwijs althans - opgesteld zijn door een internationaal netwerk van belangrijke bibliotheekmensen. Deze worden ook gebruikt bij het ontwerpen van de cursussen informatievaardigheden voor deze doelgroep.

Tot nu toe pasten we daarbij de traditionele ACRL-normen toe, maar die vonden de belangrijke mensen verouderd. Dus zijn er nieuwe normen opgesteld door de ACRL. Die zijn op zich goed, maar wel een beetje vaag, vinden wij op de werkvloer. En sowieso moeten ze eerst vertaald worden.

Misschien moeten we bij het ontwerpen van cursussen dus liever voorlopig uitgaan van de Researcher Development Framework, bedacht men bij de bibliotheek van de TU Delft. En dat ziet er zo op het eerste gezicht bruikbaar uit, hoewel het alleen nog maar voor promovendi ontwikkeld is (en nog niet helemaal klaar).

Stof tot nadenken, ook voor de ontwikkeling van onze online cursussen.
Ja, het was weer een mooie LOOWI-middag daar in Leiden; we kunnen weer een half jaar vooruit. Met onder andere dank aan Anneke Dirkx, die onze gastvrije gastvrouw was en ons de nieuwe normen helder heeft uitgelegd.

Cheers!

Ivanhoe

Een aparte gedachte van een architect: om je de bezoeker van de bibliotheek (en de faciliteiten daaromheen) voor te willen stellen als Ivanhoe. En toch deed de architect van de UB Wageningen dat. De bezoeker voelt zich inderdaad een ridder die een kasteel met mooie (houten) binnenplaats binnentreedt. En kan net als in de middeleeuwen verdwalen in de steegjes gevuld met boeken.

Zonder dat het gebouw middeleeuws oogt. Nee, het is bijvoorbeeld state of the art wat ze daar aan apparatuur hebben. En verder is het er licht en groen en heeft men er bakken voor gescheiden afval staan; echt een landbouwuniversiteitsbibliotheek! Tevens heeft men er studieplekken met tafels op verschillende hoogtes staan, maar dat heeft verder weinig met het milieu te maken; het is echter wel klantvriendelijk. Een fijne plek om te zijn.

Ik kwam er helaas niet te paard, maar met de trein en bus. En ik kwam er niet in de eerste plaats voor de bibliotheek, maar voor een landelijke vergadering van het LOOWI over informatievaardigheden. Mooi om te horen wat ze daar in Wageningen allemaal aan doen en interessant om te horen hoe ze hun e-learningmodules hebben opgezet. Want zoals je weet, zijn wij daar in Nijmegen ook druk mee bezig; binnenkort zal ik daar meer over vertellen, want we hebben onze tool gekozen (Xerte)! Weliswaar een andere dan in Wageningen (daar heeft men gekozen voor Lectora), maar dat sluit samenwerking zeker niet uit.

Verder hebben we het een en ander gehoord over rubrics (nakijkmodellen in Blackboard) en het onderwijs in datamanagementplannen.

Het was kortom weer een interessante middag, met veel hooi om over na te denken.