dinsdag 3 september 2019

Lange zinnen


Lange zinnen gebruiken: het schijnt niet meer te mogen tegenwoordig. Maar ik houd juist van lange zinnen! Dat je niet meteen snapt wat de bedoeling van de zin is, maar dat je al lezend een beetje moet puzzelen voordat je begrijpt wat er staat.

Het schijnt allemaal niet te werken als je op een scherm leest. Zinnen van meer dan tien woorden zijn in deze snelle tijd volledig uit den boze. Maar leg dat een classicus maar eens uit. Die is zinnen van meer dan tien regels gewend! Sla er Livius of Cicero maar eens op na en je weet wat ik bedoel.

Of herlees De naam van de roos eens! Ach ja, nostalgie....

Hoewel, schrijvers als Ilja Leonard Pfeijffer trekken zich er ook geen moer van aan. Zie hier het begin van zijn artikel voor HP/De Tijd van 22 augustus jongstleden maar eens, en dan met name de tweede alinea. Prachtig proza toch, juist door de lange zin, die bijna de hele alinea beslaat?

Afgelopen dinsdag, 20 augustus, kwam de Italiaanse regering ten val. Dit was geen verrassing. Eén van de beide coalitiepartners, de Lega Nord van Matteo Salvini, had al eerder het vertrouwen in de samenwerking opgezegd, met als doel om aan te sturen op vervroegde verkiezingen waarbij de winst in de opiniepeilingen zou kunnen worden verzilverd, en het openbare debat in de Senaat van afgelopen dinsdag was de rituele voltrekking van deze aangekondigde broedermoord. Het was vanaf drie uur ’s middags live te volgen op RAI 1 en ik heb ademloos gekeken. Die Italianen hebben er, zoals het cliché wil, misschien een beetje moeite mee om hun land te besturen, maar ze weten wel hoe ze daarmee moeten ophouden. Daar kunnen wij nog heel wat van leren.
​Het was een spektakelstuk in de beste theatrale traditie van Italiaanse opera. Het gebrek aan noemenswaardige handeling werd ruimschoots gecompenseerd door het spectaculaire decor van de grote vergaderzaal van Palazzo Madama en de bravoure van de primadonna’s in hun opeenvolgende aria’s, waarbij de overige senatoren de rol speelden van het koor van een Griekse tragedie en met gebaren, gezichtsuitdrukkingen en het roepen van snedig commentaar elk woord en elke stembuiging van de protagonisten van de door hen gewenste interpretatie voorzagen.
​De voorstelling werd geopend door de zittende premier Giuseppe Conte met een toespraak van vijftig minuten. Hij is een van de weinige overgebleven mannen die weet hoe hij een pochet moet dragen en zijn betoog was een meesterwerk van elegantie, waarin hij in sierlijke bewoordingen de vloer aanveegde met zijn zittend vicepremier, zijn minister van Binnenlandse Zaken en leider van zijn coalitiepartners, Matteo Salvini. Rechtsstatelelijk secuur en zuiver brandde hij hem af tot op zijn sokken. In diplomatieke volzinnen harkte hij zijn tuintje met hem aan. In stijlvol geformuleerde redeneringen liet hij geen spaan van hem heel. Hij verweet hem gebrek aan loyaliteit, onconstitutioneel gedrag en een autoritaire instelling. Hij noemde hem een verrader, een crimineel, een lafaard, een gevaar voor de rechtsstaat en nog net geen fascist.
En zo gaat het nog een tijdje door. Heerlijk!

Geen opmerkingen: