Van de week had ik een discussie met collega's over innovatie. Wanneer noem je iets innovatief? Zij vonden bijvoorbeeld ons e-learningproject niet innovatief. Ik was het daar niet mee eens; ik vind dat alle projectleden die daar keihard aan gewerkt hebben daar flink tekort mee worden gedaan. Alle onderwijsvernieuwers in het land ook trouwens.
Want wat is innovatie precies? Wikipedia zegt er het volgende over:
Innovatie heeft altijd met verandering te maken. Maar het is meer dan verandering die we dagelijks ervaren, zoals de weersverandering. Het is meer dan een oppervlakkige verandering, zoals de nieuwe mode in kleding. Het is meer dan een mutatie die - per (on)geluk - optreedt, zoals biologische mutaties. Het is een door de mens geïnitieerde en gerichte, doelbewuste verandering.En ik ben blij dat er in het onderwijs flink geïnnoveerd wordt; dat is hard nodig. Ook mijn kinderen snakken daarnaar. Dus ik ga daar gewoon mee door. Maar ineens twijfel ik sinds dat gesprek ook wel een beetje. Ben ik mijn voelspriet voor innovatieve ontwikkelingen kwijt? Denk ik te snel dat iets een behoorlijke innovatie is? Ben ik met andere woorden een oude mevrouw geworden?
Wat denken jullie? Laat alsjeblieft je reactie achter voor ik me definitief een bejaarde voel....
8 opmerkingen:
Is iets een innovatie als je een verandering teweeg brengt binnen je afdeling? Of binnen je instelling? Of moet het per se iets nieuws zijn dat nog nooit eerder elders gedaan is?
Ik denk dat de meeste mensen die laatste definitie gebruiken maar het is meteen (mijns inziens) ook de meest beperkende definitie. Als je de lat voor innovatie neerlegt bij die briljante toepassing die tot dan toe nergens anders op die manier zo uitgevoerd wordt dan doe je geen recht aan die kleine maar oh zo belangrijke verandering die je kunt bewerkstelligen om iets te bereiken wat voorheen onmogelijk leek. Ook al is dat al vele malen op gelijksoortige manieren elders eerder gedaan.
Innovatie is voor mij het toepassen van bestaande werkwijzen, tools en middelen op een proces waar dat niet vanzelfsprekend is. Bij mensen waarbij dat niet vanzelfsprekend is. En wat leidt tot resultaten waarvan iedereen het er over eens is dat het beter is dan wat er voorheen gedaan werd. Dan maakt het helemaal niet uit dat het idee al lang bestond of al vele malen in dezelfde of gelijksoortige vorm elders is uitvoerd.
Dan is het nog steeds innovatie. Laat die jonge broekkies maar gewoon kletsen want het gaat om de resultaten en niet om de definitie ;)
Dank je Raymond voor je uitgebreide reactie. Ik ben het helemaal met je eens en had het niet beter kunnen verwoorden. De collega's met wie ik de discussie had zijn overigens niet eens zo'n jonge broekies (of liever gezegd rokkies).
Ik voel me weer een stuk jonger en frisser!
Voor mij is innovatie constant de gedachte in je hoofd te hebben: ik doe het nu zo, maar zou het ook anders kunnen, met beter resultaat, efficienter? En de dingen die je dan oppikt door je eigen handelen of die je ziet in je sector, dan ook toepassen. Het is dus niet iets groots (al komt dat ook voor: de uitvinding van Internet is natuurlijk een majeure innovatie), maar gewoon stapje voor stapje verbeteren. Ik was enkele jaren geleden op een open dag van landbouwers in de buurt en was verbaasd over de innovatieve kracht van die sector. Daar wordt echt over alles nagedacht en op alle gebieden hebben ze al doende en lerende van elkaar dingen uitgevonden die je jezelf niet bedacht zou kunnen hebben.
Bij het grote woord innovatie heb ik bedenkingen. Zo denk ik dat vanuit de politiek geprobeerd is in de afgelopen tientallen jaren de onderwijssector te laten innoveren naar iets wat de politiek wil. Dat is uitstekend geanalyseerd door de cie Dijsselbloem die daar geen goed woord voor over had. Zelf denk ik dat die politiek de innoverende kracht van de sector ondermijnd heeft. Het grote woordengebruik en wegzetten van goed functionerende leraren als ouderwetse mensen maakte het er niet beter op. Je kunt beter mensen mee hebben en van hun ervaring en innovatieve kracht profiteren.
Maak er dus een gewoon woord van en zeker niet een woord om mensen uit of in te sluiten.
Mooi gesproken Harrie! Als ik je goed begrijp denk je dat er over het algemeen meer innovatie van de grond komt door gedegen 'boerenverstand-enthousiasme' (van de werkvloer) dan van opgelegde blabla.
En tja, de meest innovatieve kracht blijkt vaak het leger....(uitvinding internet)
Tja, soms kun je niet zonder strakke definities, op andere momenten worden ze zwaar misbruikt.
Ik heb meegemaakt dat er spraakverwarringen ontstonden omdat mensen "weblectures" gebruikten voor heel verschillende zaken en dan uren langs elkaar door zaten te discussiëren omdat ze heel verschillende beelden hadden. Of "standaarden" als het om afspraken voor het uitwisselen van onderwijsmaterialen ging (en het eigenlijk geen standaarden waren).
Natuurlijk, ook voor innovatie kan het verstandig zijn om helder te hebben waar je de lat legt. Of je een vak of opleiding aan het innoveren bent of de opvolger van het internet wil uitvinden.
Waar het "fout" gaat wat mij betreft is als je dat in een "beter" versus "minderwaardig" discussie gaat gebruiken. Innovaties op hoger (overkoepelend) niveau kunnen vaak pas plaats vinden als er op de onderliggende niveaus ook innovaties hebben plaats gevonden. Ik hoorde Frans Timmersmans gisteren op de radio een citaat van Helmut Schmidt aanhalen: "Wer Visionen hat, soll zum Arzt gehen". Zoiets kan ik me bij de discussie over innovatie ook voorstellen.
p.s eerlijk is eerlijk, ik kan me voorstellen als iemand het project "niet innovatief" noemt. De site / modules zien er niet slecht uit, maar eigenlijk is het wel wat je zou mogen verwachten als ondersteuning bij een moderne universiteitsbibliotheek. Dat het zo voorheen bij jullie niet zo was, maakt het project een innovatieproject voor de bibliotheek, waarschijnlijk ook een innovatievoorbeeld voor een aantal andere bibliotheken, maar als het verwachtingspatroon van de persoon die er naar kijkt al een paar stappen extra had verwacht, dan zal hij/zij er anders over oordelen.
Ik kan me helemaal vinden in de bijdragen van Raymond en Harrie. Innovatie betekent voor mij kleine verbeteringen in mijn directe omgeving. Kleine stappen maken vaak een groot verschil in hoe onze bezoekers, in jouw geval studenten, hun (werk)omgeving ervaren. Innovatie is geen kant-en-klaar-product, maar een proces, mijns inziens het meest duurzaam in samenwerking met gebruikers. Innovatief? Als je het aan 100 mensen vraagt, maak je kans op 105 verschillende antwoorden. Vaak betrap ik me op een vergelijkbaar gevoel als jij het beschrijft: twijfels, misschien ben ik gewoon te oud, een soort dinosaurus, kan ik nog wel vertrouwen op mijn eigen waarneming? Je hebt anderhalf jaar samen met anderen heel hard gewerkt aan iets dat alle respect verdient, iets dat zonder meer innovatief is voor Nijmegen. Een zeer gemeend chapeau!
@ Pierre: Dank voor je uitgebreide reactie! Alle reacties scherpen sowieso mijn gedachten over innovatie: wat dat nou eigenlijk is en wat het zo waardevol maakt. Het lijkt een vrij heldere definitie, maar de interpretaties en zoals je zo mooi zegt de verwachtingen liggen ver uit elkaar.
Wat betreft onze modules: ik heb getwijfeld of ik een link naar onze site met e-learningmodules zou opnemen, want het gaat eigenlijk meer om het proces en de mentaliteitsverandering die heeft plaatsgevonden binnen onze bibliotheek. Ik verwacht dat het meer het schip is waarop de innovaties gaan plaatsvinden nu deze mentaliteitsverandering (richting blended learning/flipping the classroom en de inzet van 2.0 tools in ons onderwijs)(in een jaar tijd) is ingezet en iedereen goed is opgeleid. Er komt in ieder geval een update van Xerte waardoor diverse innovatieve manieren van instructional design beschikbaar komen; ik kijk ernaar uit! En verder komen we natuurlik gauw een keer langs bij het iXperium om ons verder te laten inspireren....!
@ Fabiola: dank voor je mooie woorden en mooie toevoeging: uiteindelijk gaat het om de klant uiteraard: hoe ervaart hij/zij de vernieuwing die is ingezet? En is de vernieuwing duurzaam en heeft-ie kwaliteit? Voldoet-ie aan de tijdsgeest? En ja, hopelijk loopt-ie daar ook een beetje op vooruit...
Een reactie posten